Esther Musavi strijdt voor betere toegang tot water en veilige sanitatie en tegen geweld tegen vrouwen

Waarschuwing: dit artikel bevat content over (seksueel) geweld

Druk op halen van water

‘Het enorme gebrek aan water, veilige toiletten en douches in Kibera leidt tot veel geweld tegen meisjes en jonge vrouwen.’

‘Bij meisjes ligt er een enorme druk op het halen van water’, vertelt de 38-jarige Esther Musavi die al haar hele leven in de grootste sloppenwijk van Oost-Afrika woont. ‘Het is voor een meisje in Kibera geen optie om terug naar huis te keren zonder water. Haar moeder zal woedend zijn en haar opnieuw op pad sturen om alsnog ergens water te vinden. Na uren in de rij te hebben gestaan en vele kilometers te hebben gelopen zien meisjes dan soms geen andere optie dan seks te hebben in ruil voor water.’

Belaagd onderweg naar een waterpunt

Door het tekort aan water, gaan meisjes vaak al ’s nachts op pad om water te halen, vertelt de activist. ‘Ze hopen dan vooraan in de rij te komen om ’s ochtends op tijd water te krijgen, voordat het alweer op is’, vertelt Esther. ‘Maar onderweg naar deze waterpunten worden meisjes regelmatig aangerand of verkracht.’

De eindeloze rijen waarin meisjes en vrouwen vaak urenlang moeten wachten geven ondertussen een ongezonde macht aan de jongens die de waterpunten bemannen. ‘De jongens vragen de meisjes om seks met ze te hebben in ruil voor water, als de meisjes bijvoorbeeld niet genoeg geld hebben. Ook laten ze, in ruil voor seks, meisjes naar het begin van de rij komen, zodat ze nog water krijgen voordat het op is’, vertelt de activist die tientallen meisjes interviewde om dit seks voor water-probleem aan het licht te brengen.

Het water halen is ook waanzinnig zwaar voor de meisjes omdat ze dikwijls twee of soms zelfs vier jerrycans van ieder 20 liter naar huis moeten tillen. ‘Jongens bieden regelmatig aan om een meisje te helpen bij het naar huis tillen van één van haar zware 20 liter jerrycans’, vervolgt Esther. ‘Eenmaal bij het meisje thuis dringen de jongens zich echter vaak op of verkrachten zelfs het meisje in haar eigen huis.’

Gebrek aan veilige toiletten en douches is een groot probleem

Volgens Esther is het gebrek aan veilige toiletten en douches een ander groot probleem dat veel geweld veroorzaakt. De golfplaten huisjes in Kibera hebben zelden een eigen toilet en douche. ‘Meisjes zijn hierdoor genoodzaakt om gebruik te maken van betaalde, openbare toiletten en douches waar ze geen privacy hebben en regelmatig seksueel worden geïntimideerd door de jongens die het geld voor de toiletten en douches in ontvangst nemen’, vertelt ze.

‘Als een meisje haar maandverband verwisselt en het plastic kraakt, krijgt ze dikwijls seksueel getinte opmerkingen naar haar hoofd geslingerd door de toiletjongen en rondhangende vrienden. Meisjes die een douche nemen, worden vaak bespied omdat er allemaal gaten in de wanden van de douchehokjes zitten. Ook volgen jongens meisjes regelmatig naar huis, dringen zich op of verkrachten zelfs de meisjes’, vertelt Esther.

De gemeenschap onderwijzen over schadelijke praktijken en rechten

‘Veel meisjes durven niets van de seksuele intimidatie te zeggen, omdat ze dan niet meer van die toiletten of douches gebruik kunnen maken en er maar weinig in Kibera zijn. De aanrandings- en verkrachtingszaken worden dikwijls in de doofpot gestopt als ouders ermee naar de plaatselijke chief of de politie proberen te gaan’, vertelt de activist.

Esther onderwijst nu haar gemeenschap over hoe schadelijk deze praktijken zijn en welke rechten meisjes hebben. ‘We leren meisjes om nee te zeggen tegen seks voor water. Tegelijk moet er uiteraard betere toegang komen tot water, want anders blijft het lastig voor meisjes om nee te zeggen.’ Ook zet Esther zich in voor meer en veiligere toiletten en douches in Kibera. ‘Seks voor water is een mensenrechtenschending. Meisjes en vrouwen zouden vrije toegang moeten hebben tot een basisbehoefte als water.’

Betere toegang tot water

‘Ik ben trots dat dankzij ons onderzoek de lokale regering dit seks voor water-probleem nu eindelijk serieus neemt. Ik ben ervan overtuigd dat als meisjes en vrouwen betere toegang tot water krijgen, we deze seks voor water-praktijken kunnen stoppen. Want als er geen rijen meer zijn voor een waterpunt, dan kunnen meisjes eenvoudig nee tegen seks zeggen en naar een ander waterpunt gaan.’