Kansen op COP27: zet vrouwen en WASH in het hart van klimaatadaptatie

Door Esin Erdoğan

Een fikse delegatie vanuit de Nederlandse overheid reist binnenkort af naar Sharm-el-Sheik in Egypte. Daar vindt tegen een achtergrond van klimaatrampen en geopolitieke spanningen, van 6 tot en met 18 november de COP27 plaats. Op het internationale toneel staat de conferentie nu al bekend als de COP voor Afrika en adaptatie. Volkomen terecht. Afrika kampt in al haar diversiteit aan flora en fauna met de ernstige gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze het minste heeft bijgedragen aan de oorzaken. Toch is het geen garantie dat de COP voor Afrika en adaptatie zal leiden tot de hoognodige internationale inzet die rechtvaardig is.

Klimaatcrisis treft vrouwen het meest

Droogte maakt schoon drinkwater schaarser. Dat treft met name vrouwen en meisjes, die vaak verantwoordelijk zijn voor drinkwater in het huishouden. Zij moeten met steeds meer van hun kostbare tijd betalen voor deze basisbehoefte. Dit weerhoudt hen niet alleen van activiteiten die hun zelfvoorzienendheid bevorderen, maar maakt hen ook kwetsbaarder voor seksuele uitbuiting naarmate schaarste toeneemt.

Overstromingen ten gevolge van klimaatverandering vervuilen waterbronnen en tasten sanitaire voorzieningen aan, waardoor ze soms lange tijd onbruikbaar worden. Vrouwen en meisjes zien zich voor de enorme taak gesteld om zich aan te passen en oplossingen te vinden voor lokale waterproblemen. En dat terwijl er nauwelijks naar ze geluisterd wordt en klimaatfinanciering vooral naar winstgevende sectoren gaat en hen op geen enkele manier bereikt.

Water in het hart van klimaatactie

Daarom is het goed nieuws dat Nederland in haar onlangs gepresenteerde Internationale Klimaatstrategie zich eraan committeert water in het hart van klimaatactie te plaatsen. Een erkenning dat er meer aandacht en meer geld moet komen voor klimaatadaptatie in verband met water, zodat landen minder kwetsbaar en meer weerbaar worden. In zijn brief over de COP27 aan de Tweede Kamer noemt klimaatminister Rob Jetten deze klimaatconferentie een ‘essentiële mijlpaal voor het beïnvloeden van de wereldwijde klimaatgemeenschap voor het versnellen en opschalen van acties en financiering ten behoeve van water gerelateerde SDG-doelen.’

De volgende stap is dat de Nederlandse overheid niet alleen water in het hart van klimaatactie plaatst, maar ook WASH (water en sanitatie) in het hart van het waterbeleid zet. Daarbij hoort het bevorderen van de zeggenschap en weerbaarheid van vrouwen centraal te staan. Zodat het recht op veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen uitgangspunt wordt van klimaatactie, in plaats van het sluitstuk. Alleen op die manier zorgen we ervoor dat de mooie woorden en financiële beloftes daadwerkelijk verschil maken in het leven van de vrouwen en meisjes voor wie de klimaatcrisis helaas al dagelijkse realiteit is.

Esin Erdoğan, lobby & advocacy officer climate bij Simavi