Hier in Nepal is klimaatverandering vooral terug te zien aan het water

Geschreven door Pragati Bajracharya (Simavi) en Anil Maharjan (ENPHO)

In het westen van Nepal ligt Girighat, een kleine nederzetting op het platteland waar sinds 2014 meer dan 100 huishoudens hun tijdelijk onderkomen hebben gevonden. Door meerdere overstromingen, die het gevolg zijn van klimaatverandering, spoelden hun huizen en bezittingen weg, waardoor ze ontheemd raakten.

In de afgelopen tien jaar is de frequentie en hevigheid van de overstromingen in dit gebied als gevolg van klimaatverandering toegenomen. De onregelmatige en steeds hevigere regenval en het feit dat hun nederzettingen langs de rivier liggen, maken deze gemeenschappen bijzonder kwetsbaar voor overstromingen. 

Nu, acht jaar later, is hun in eerste instantie tijdelijke woonplaats veranderd in een semipermanente nederzetting. Niet uit vrije wil, maar uit noodzaak.

De nasleep

Hoewel hun hele leven op zijn kop werd gezet, hadden de mensen in deze gemeenschappen geen andere keuze dan zich weer aan de oever van dezelfde rivier te vestigen. Maar deze keer zijn ze meer stroomopwaarts en op een veel hoger gelegen plaats gaan wonen in de hoop veilig te zijn voor nieuwe overstromingen. 

De rivier is niet alleen hun belangrijkste bron van water om te drinken, te koken en te wassen, maar ook hun bron van inkomsten. Zo breekt een groepje vrouwen elke dag stenen op de droge bedding van de rivier, die zij aan bouwbedrijven verkopen om zo in hun levensonderhoud te voorzien.

Het welzijn van de hele gemeenschap in gevaar

Overstromingen zijn een normaal verschijnsel in Nepal, maar als gevolg van klimaatverandering zijn de laatste tijd de intensiteit en gevolgen van abnormaal zware regenval voor de inwoners van het gebied almaar toegenomen. 

Overstromingen brengen niet alleen schade toe aan huizen, maar verwoesten ook scholen en gezondheidscentra. Dat heeft negatieve gevolgen voor de toekomst van jonge kinderen en het brengt het welzijn van de hele gemeenschap in gevaar. 

Daarnaast vergroot de beperkte toegang tot schoon water en sanitaire voorzieningen het risico op ziektes die via water worden overgedragen.

Niet genoeg toiletten

Met het weinige hulpgeld van de regering bouwde de gemeenschap provisorische hutten en twee gemeenschappelijke toiletten van materiaal dat plaatselijk voorhanden was. Die twee toiletten waren niet voldoende voor de hele gemeenschap en daarbij ontbrak het aan belangrijke basisvoorzieningen als water, zeep en licht. 

Dit gebrek aan basisbehoeften (water en sanitair), verergerd door de gevolgen van de overstromingen, leidde tot besmette waterbronnen, waardoor ziektes als diarree, tyfus, cholera, etc. zich snel verspreidden. De slechte hygiënische en sanitaire omstandigheden in combinatie met armoede beperkten tevens het vermogen van de gemeenschap om zich beter te beschermen tegen toekomstige klimaatrisico's.

Sterkere weerbaarheid tegen klimaatrisico’s

We ondersteunden de gemeenschap via een subprogramma van het WASH SDG programma en bouwden vier extra latrines met inbegrip van veilige sanitaire middelen. Hoewel het technisch ontwerp en de financiële middelen voor de aankoop van bouwmaterialen via het programma werden verstrekt, was de gemeenschap zelf betrokken bij de bouw van de latrines.

De nieuw gebouwde dubbele putlatrine is een sanitaire oplossing voor de lange termijn in gebieden met veel klimaatrisico’s en een hoge grondwaterspiegel. Zo liggen de putten hoger dan het normale grondniveau, zodat in het geval van overstroming geen regenwater in de put kan lopen. En omdat er twee putten zijn, hoeven deze niet direct geleegd te worden. 

Als de ene put gevuld is en de inhoud weer tot herbruikbare grond wordt afgebroken, kan de tweede put in gebruik worden genomen. Daarnaast gaat de bouwstructuur lang mee, omdat deze van aluminium is gemaakt in plaats van van bamboe of hout. We werkten bovendien nauw samen met de lokale overheid om ervoor te zorgen dat deze gemeenschappen prioriteit blijven krijgen voor eventuele extra steun. 

De lokale bestuurders volgden ons voorbeeld om veilige latrines voor de inwoners van Girighat te bouwen en steunden de aanleg van waterpijpleidingen, zodat de gemeenschappen rechtstreeks toegang hebben tot water.

Tijd voor actie

De gevolgen van klimaatverandering zijn vooral terug te zien aan het water; 90% van de klimaatrisico’s is gerelateerd aan water. Helaas worden de gemeenschappen die het minst aan de klimaatcrisis bijdragen vaak het zwaarst getroffen. 

Bovendien bevinden zij zich in de slechtste positie om zich aan te passen aan en weerbaarder te zijn tegen de klimaatveranderingen. Daarom is het nu meer dan ooit van cruciaal belang dat we de afspraken en beloftes omtrent financiering van klimaatadaptatie op die plekken van de wereld nakomen.