Geen papieren? Dan geen water. Het verhaal van Sita Tamang

Sita Tamang is 44 jaar oud. Ze woont in Changunarayan, een snelgroeiende gemeente in Nepal. Ze is een alleenstaande moeder en heeft twee dochters en een zoon. Haar jongste dochter en zoon wonen thuis en zijn in de leer om naaister en schilder te worden. Zelf werkt ze als dagarbeider op het land tijdens de zaaitijd en de oogsttijd. Omdat er niet altijd werk is, is het vaak moeilijk om rond te komen.

Sita Tamang heeft nog een ander probleem. Ze wordt gezien als een ‘Sukumbasi’. Het woord Sukumbasi wordt in Nepal gebruikt voor landloze migranten en betekent zoiets als krakers. Het woord wordt vaak als scheldwoord gebruikt en veel Sukumbasi hebben te maken met discriminatie en uitsluiting.

‘Ilegale’ inwoner

Ondanks dat Sita al haar hele leven in een huis aan de rand van Changunarayan woont, was ze niet officieel ingeschreven bij de gemeente. En als ‘illegale’ inwoner zonder land heeft ze altijd weinig rechten gehad.

‘Mijn moeder had wel een registratiekaart van de gemeente en op haar naam hebben we een elektriciteitsaansluiting gekregen voor dit huis. Maar mijn moeder leeft niet meer’, vertelt Sita. Een aanvraag voor een wateraansluiting jaren geleden heeft niets opgeleverd.

Geen watervoorzieningen

‘Onze familie komt oorspronkelijk uit Sanku Desambar, maar daar hebben we ook geen land’, legt Sita’s broer Santa Ram uit. Hij woont in een huis naast Sita. Hun ouders zijn destijds in 1979 naar Changunarayan gemigreerd. ‘Op basis van mijn moeders registratie is het mijn zus recent gelukt om een registratie te krijgen als Sukumbasi. Maar we hebben geen landrechten hier en ook geen watervoorzieningen. We hebben gehoord dat migranten in de wijk Chhaling toegang tot water krijgen, maar hier wordt daar nog niet over gesproken’, vertelt Sita’s broer.

Voor Sita is een wateraansluiting een droom, net als papieren voor haar kinderen: ‘We zijn blij dat we hier mogen wonen, maar toegang tot water is heel belangrijk. Ook voor de volgende generatie.’ Om aan water te komen, vangt Sita tijdens de moesson regenwater op. Op andere dagen is ze afhankelijk van een bron bij de rivier. Heen en weer lopen kost haar een uur.

Duur flessenwater

‘Het is moeilijk, vooral in het regenseizoen als het glad is op de heuvels. Daardoor ben ik laat voor werk. Soms heb ik niet genoeg tijd om water te halen en hebben we ’s avonds dorst. Soms kopen we dan flessenwater, maar dat kost 50 roepies [35 eurocent; red].’ Met water in het huis zou Sita ervoor kiezen om al om 6 uur ‘s ochtends aan het werk te gaan op het land, zodat ze kan rusten tijdens de heetste uren van de dag, en daarna weer verder kan werken.

Samen met Dopper is Simavi in 2023 het Sarwacha-project gestart in de gemeente Changunarayan. Doel is gelijke en duurzame toegang tot veilig drinkwater voor álle 60.000 inwoners. Wat bijzonder is aan het project is dat het lokale overheden, de particuliere sector en de gemeenschap samenbrengt. En dat mensen die het meest worden getroffen door gebrekkige toegang of slechte waterkwaliteit, zoals vrouwen en achtergestelde groepen, meedoen aan besluitvorming over water en sanitaire voorzieningen.

Sita Tamang hoopt dat door het Sarwacha project haar probleem aan de orde wordt gesteld bij de gemeente. ‘Het is belangrijk dat ze weten van onze situatie en hopelijk willen ze naar ons luisteren.’