Chandra: 'Nu durf ik in groepen te praten, met de gemeenschap en met overheidsfunctionarissen'

Chandra (30) woont met haar twee zonen, man en schoonouders in Ramghat, Nepal. Toen haar jongste zoon net drie jaar was, werd hij ernstig ziek. Ondanks dat ze veel artsen raadpleegde en verschillende medicijnen uitprobeerde, bleven zijn symptomen aanhouden. 

Hij liep hierdoor het risico op uitdroging. Vastbesloten om een oplossing te vinden, bleef Chandra zoeken naar een dokter die haar kon helpen en kwam ze uiteindelijk terecht in een groot ziekenhuis in Nepalgunj.

Tot haar verbazing stelde de dokter haar een vraag die nog niemand haar ooit eerder had gesteld: "Waar haal jij je water vandaan?" Ze denkt na: "Mij is nog nooit gevraagd waar ik mijn water vandaan haal, dit was de eerste keer. Toen ik hem vertelde dat we ons water uit de plaatselijke Bheri-rivier vlakbij ons huis haalden, vertelde hij me dat dit de reden was dat mijn zoon ziek was geworden." 

Chandra legt uit dat ze niet de enige in de gemeenschap is die daar drinkwater haalt "de hele gemeenschap gebruikte die rivier voor drinkwater, om zichzelf en hun kleren te wassen" De rivier bood de gemeenschap toegang tot water, maar het was een sterk vervuilde levensader.

Alleen een waterfilter was niet de oplossing

Terug uit het ziekenhuis kocht ze meteen een waterfilter om zichzelf en haar gezin van schoon drinkwater te voorzien. Wat ze alleen niet wist, is dat het filter regelmatig moet worden schoongemaakt en onderhouden. Daardoor raakte het filter buiten gebruik en moest ze en toch weer haar toevlucht nemen tot het vervuilde water uit de rivier.

Hoe een training zorgde voor een positieve verandering

Toen ze hoorde over een training over water, sanitatie en hygiëne, sloot Chandra direct aan. Zij wilde leren hoe zij en haar gezin wél van veilig water konden genieten. Dankzij de training voelde ze zich zelfverzekerd genoeg om de rol van secretaris aan te nemen in een onlangs-gevormde groep in haar buurt. Dit was de allereerste keer dat ze buitenshuis werkte. 

Deze groep is een comité van vrijwilligers uit de omgeving die zich inzet om problemen in hun buurt aan te pakken. Het verbeteren van de kwaliteit van water, sanitatie en hygiëne was een belangrijk discussiepunt in de groep.

Aanvankelijk zag de gemeenschap geen nut in een comité gericht op WASH (water, sanitatie en hygiëne), omdat er nog weinig bekend was over de gevaren van vervuild water en het doen van je behoefte in buitenlucht. Maar Chandra gaf niet op! Samen met een aantal actieve leden van het comité bezocht ze elk huishouden in haar gemeenschap om hen bewust te maken over de voordelen van samenwerken als gemeenschapsgroep. 

Zij en de andere commissieleden werden ondersteund door Mina. Zij is een gemeenschapsvoorlichtster die werkt voor Sahakarmi Samaj, een partnerorganisatie van Simavi. In haar rol helpt Mina comités zoals dat van Chandra door gemeenschapsdialogen te faciliteren over het belang van veilig water, hygiënisch gedrag en sanitaire voorzieningen. Door middel van gemeenschapsdiscussies, theater en drama wil Mina laten zien hoe schone sanitaire voorzieningen ziektes kunnen voorkomen, bewustzijn creëren en gedragsverandering stimuleren. Het resultaat was dat de gemeenschap geleidelijk meer kennis kreeg over water, sanitaire voorzieningen en hygiëne.

Met de leden van de gemeenschap aan boord begonnen ze met gemeenschapssparen, waarbij ze slechts 100 roepies per maand per huishouden investeerden. Deze gezamenlijke investering stelde hen in staat om leningen te verstrekken voor filters en de gemeenschapsgroep te ondersteunen in hun bewustmakingswerk over WASH. De laatste tijd houdt het comité zich bezig met het aanleggen van een afvalverzamelput die gefinancierd wordt door gemeenschapsinvesteringen. De gemeenschap van Ramghat had tot voor kort geen centrale afvaldienst. Hoewel ze biologisch afbreekbaar afval composteerden, werd niet-biologisch afbreekbaar afval openlijk verbrand, wat vervuiling veroorzaakte.

Angst om in het openbaar te spreken opzij gezet in het belang van veilig water en voorzieningen

Tijdens het interview praat Chandra rustig met de andere aanwezige leden van het comité: "voordat ik secretaris werd, sprak ik zelfs niet in groepen van twee. Dankzij het werk voel ik me nu op mijn gemak om in groepen te praten, met de gemeenschap en met overheidsfunctionarissen. 

Ik heb geleerd hoe belangrijk veilige, sanitaire voorzieningen en water zijn, dus ik heb mijn angst om in het openbaar te spreken opzij gezet en ben ervoor gegaan". Chandra is met haar man ‘weggelopen’ toen ze 16 jaar oud was. Nu woont ze samen met haar man, twee zonen en schoonouders. Haar eerste zoon werd geboren toen ze 17 jaar oud was, waardoor ze van school ging. Ze had gewild dat ze minstens de 10e klas had kunnen afmaken om een goede baan te krijgen.

Via het comité heeft ze nu echter ook haar kennis en zelfvertrouwen vergroot. Ze is dankbaar voor haar schoonfamilie die haar vanaf het begin heeft gesteund. Ze passen vaak op haar kinderen als ze met het comité bezig is. Ook deelt ze haar toekomstplannen met ons: "Ik ben al lid van een politieke partij en binnenkort wil ik me kandidaat stellen voor de lokale verkiezingen om mijn invloed binnen de gemeenschap te vergroten." Haar man ziet de impact die Chandra heeft gehad op hun gemeenschap en steunt haar in haar toekomstige carrière.

Bio-zandfilter zorgt voor schoon water

Het comité heeft veel impact gehad op de gemeenschap. "Veel mensen konden zich geen biosandfilter veroorloven om het water uit de rivier schoon te maken. Om ervoor te zorgen dat het filter voor iedereen beschikbaar was, hebben we een deal gesloten met twee ondernemers die filters verkopen. Door rechtstreeks met hen in zee te gaan, gaven de ondernemers ons 15% korting. Samen hebben we het belang van schoon water onder de aandacht gebracht, wat resulteerde in de eerste aanschaf van filters door 45 van de 71 huishoudens in onze gemeenschap". 

Hoewel sommige huishoudens de investering niet konden betalen, heeft het comité leningen verstrekt om hen te helpen. Dit initiatief inspireerde andere naburige comités om een soortgelijk cofinancieringsmodel toe te passen.

Uiteindelijk lobbyden ze met succes bij de lokale overheid om 50% van de prijs per filter bij te dragen. Als gevolg daarvan hebben de meeste huishoudens een biosandfilter aangeschaft, zodat ze toegang hebben tot schoon drinkwater. Mina legt verder uit: "Voorheen werden kaarsenfilters gratis door de gemeente gegeven. Maar veel mensen wisten niet hoe ze het filter moesten onderhouden, zoals het geval was bij Chandra. En als het kapot ging, voelden ze vaak niet de behoefte om het te repareren. Ze hadden er immers nooit echt in geïnvesteerd." Door deze regeling dekt de overheid een deel van de kosten, maar de gemeenschap investeert er ook evenveel in. Nu nemen leden van de gemeenschap vaak contact op met de ondernemer voor onderhoud en zien ze het belang in van het gebruik van het filter.

De lokale overheid verantwoordelijk maken voor schoon water

De komende plannen van het comité van Chandra zijn het lobbyen voor een zuiveringssysteem, wat betekent dat huishoudens niet meer verantwoordelijk zijn voor het schoonmaken van het water, maar de overheid.

Dit verhaal gaat niet alleen over Chandra die vocht voor de toegang tot schoon water voor haar zoon en haar hele gemeenschap, maar ook over een hele gemeenschap die samenkomt. Nu is de verantwoordelijkheid gelijkmatiger verdeeld, begrijpen de mensen het belang van schoon water en weten ze hoe ze voor hun rechten kunnen opkomen bij hun lokale overheid met slimme en duurzame plannen.

Wil je vrouwen en meisjes als Chandra steunen in hun strijd voor veilig water?