Als het water hoog staat. Zo gaat Sabiha Begum uit Bangladesh om met de gevolgen van klimaatverandering

Geschreven door SK. Takdirul Awal, MEL-officier, Uttaran en Samir Kumar Paul, MEL en communicatie-assistent, Simavi

Mensen in het zuidwesten van Bangladesh's kustgebied hebben te maken met ernstige verzadiging van de grond en overstromingen als gevolg van het veranderende klimaat in de afgelopen twee decennia. Sabiha Begum, een van deze mensen, ging de uitdaging aan en beschermt nu met succes haar toilet tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Klimaatverandering en wateroverlast: hoe zijn ze verbonden?

Klimaatverandering veroorzaakt wateroverlast op verschillende manieren:

• Onvoorziene overstromingen: extremere weerpatronen, als gevolg van wereldwijde klimaatverandering, vergroten de kans op overstromingen. Veranderingen in de bodembedekking, zoals het verdwijnen van vegetatie, en klimaatverandering vergroten het gevaar van overstromingen. Extreme overstromingen kunnen worden veroorzaakt door intense neerslag, langere neerslag, of herhaalde neerslag met waterverzadiging tot gevolg.
• Onregelmatige neerslag: naarmate de temperatuur van de aarde stijgt, verdampt er meer water, waardoor de hoeveelheid waterdamp in de lucht toeneemt en het vaker, harder en langduriger gaat regenen; dit verschijnsel is ook verantwoordelijk voor waterverzadiging van de grond.
• Frequentie van cyclonen: verwoestende en frequente cyclonen zijn een van de oorzaken van de waterverzadiging in de kustgebieden van Bangladesh. Bovendien verwoesten stormvloeden tijdens cyclonen gemakkelijk het laaggelegen land en zetten het binnenland onder water en veroorzaken verzading van de bodem. Een groot deel van de Baddipur Colony in het Satkhira-district van Bangladesh loopt tijdens het regenseizoen onder water ten gevolge van de slechte afwatering.

Compleet onder water

Sabiha Begum woont op het laagste stuk land van de gemeente naast de rivier Betna. Door de lage ligging is wateroverlast hier een groot probleem. Tijdens de waterverzadiging blijven huizen, toiletten en waterbronnen compleet onder water staan. Vuilnis en ziektekiemen drijven rond in het gebied.

De waterverzadiging is in deze regio zo groot dat de mensen zelfs na deze periode nog last hebben van de gevolgen. Elk jaar moeten de bewoners enorm veel geld investeren om huizen, toiletten en andere infrastructuur te herstellen. Aangezien dit een van de meest verwaarloosde gemeenschappen in de regio is en de mensen in armoede leven, zijn deze kosten een enorme last. De verzadiging vindt plaats van juli tot januari. Elk jaar sinds 2011. En er is nog geen enkel duurzaam initiatief opgezet vanuit de gemeente of andere organisaties om de situatie op te lossen.

Toen Sabiha zag dat er geen oplossingen werden geboden, besloot ze zelf de uitdaging aan te gaan om haar toilet te beschermen tegen wateroverlast.

De vergaderingen van moedergroepen inspireren het gebruik van veilig water

Het idee voor een oplossing werd bij Sabiha aangewakkerd bij een moedergroepbijeenkomst georganiseerd door het WASH SDG WAI-subprogramma. De moedergroep bestaat uit 25 moeders uit de gemeenschap. Ze komen elke drie maanden bij elkaar voor groepsdiscussies over verschillende Water, Sanitatie en Hygiëne (WASH) onderwerpen.

Nadat ze daar meer had geleerd over het drinken en gebruiken van veilig water, bezocht Sabiha haar buren en deelde ze haar kennis over dit onderwerp. Samen met de andere vrouwen. Voorheen waren vrouwen niet betrokken bij dit soort bijeenkomsten en sociale activiteiten, hierdoor kwam de bewustwording in de gemeenschap over het gevaar van vervuild water, niet goed van de grond. Met de komst van de moedergroepen veranderde dat.

Voorheen was het moeilijk om mensen te informeren over het gebruik van schoon water en sanitaire voorzieningen. Het gevolg was dat de omgeving vervuild raakte en mensen ziek werden. Maar dit veranderde met de komst van de moedergroepen. De vrouwen waren in staat om de mensen in de gemeenschap te bereiken en zo de kwaliteit van leven in hun gemeenschap te verbeteren.

Hoe Sabiha Begum de uitdaging aanging om het toilet van haar gezin te beschermen tegen wateroverlast

Niet alleen leerde Sabiha over het gebruik van veilig water. De bijeenkomsten leerde haar ook over het verhogen van toiletten. Door het toilet te installeren op een hoogte van meer dan 90 cm boven de grond hebben waterverzadiging en overstroming geen invloed op het toilet. Dit voorkomt de verspreiding van ziektekiemen in het water en de rest van de gemeenschap. Ze overtuigde haar familieleden om te helpen een verhoogd toilet te bouwen: twee van haar broers hielpen om de klus te klaren in april 2021.

Na het zien van Sabiha’s vernieuwde en veiligere toilet na de wateroverlast, werden haar buren aangemoedigd om dit initiatief te herhalen in hun huishouden. De voorzitter van de moedergroep en andere leden stelden een team samen om de buren te motiveren om ook hun toilet te verhogen en ervoor te zorgen dat hun toilet veilig is als het water hoog staat.

Over het WAI WASH SDG-subprogramma

Het WASH SDG-programma wordt uitgevoerd door het WASH SDG Consortium dat bestaat uit de Nederlandse partners van de WASH Alliance International (WAI), SNV en en Plan International Nederland – onder leiding van Simavi. Dit programma wordt ondersteund door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken. Om duurzame verandering te bewerkstelligen, werkt het programma samen met lokale partners.

Het WAI WASH SDG-programma (WASH SDG Programme - WASH Alliance International is een zesjarige inspanning die gericht is op verbetering van de toegang tot en het gebruik van veilig drinkwater, sanitaire voorzieningen en hygiëne in zeven Afrikaanse en Aziatische landen. Binnen het programma wordt specifiek aandacht besteed aan gender en sociale inclusie, klimaatrisico's en -weerbaarheid.