Heb je de InPost app op je telefoon staan? Dan ben je nu – of binnenkort – onderdeel van een enorm sociaal experiment dat de toekomst van kunstmatige intelligentie in Europa kan beïnvloeden. Vergeet de Engelse giganten even; er wordt in de achtergrond hard gewerkt aan een eigen, lokaal ‘brein’.
Wat klinkt als sciencefiction, is nu realiteit in de InPost applicatie. Elke keer als je een vraag stelt aan de nieuwe chatfunctie, voed je onbewust een nationaal AI-model genaamd ‘Bielik’ – het antwoord op de wereldwijde technologie-dominantie. Dit is waarom je de app nu direct moet updaten.
Wat is Bielik precies en waarom is dit zo belangrijk?
Achter dit initiatief zit de Poolse logistieke reus InPost, die samenwerkt met de SpeakLeash Stichting. Hun doel is simpel maar ambitieus: een Large Language Model (LLM) bouwen dat de nuance, cultuur en sociale context van Oost-Europa écht begrijpt. Denk aan de lokale humor, de specifieke problematiek van het Nederlandse weer, of waarom je die ene fles zuur moet inleveren bij de lokale winkel.
De ‘Voedingsketen’ van lokale AI
Het probleem met wereldwijde AI’s is dat ze vaak een Westerse, Engelstalige bias hebben. Bielik moet dit corrigeren. En hoe train je zo’n model efficiënt?
- Door het toegang te geven tot echte, alledaagse conversaties.
- Door het te laten interacteren met miljoenen lokale gebruikers.
- Door het te laten leren van *jouw* specifieke vragen en reacties.
InPost’s CEO, Rafał Brzoska, noemde dit de "voeding van Bielik". En de voedingsbodem is gigantisch: het gaat om meer dan **15 miljoen actieve gebruikers** van de app. Dat is een data-input die zelfs de grootste techbedrijven jaloers maakt.
De InPost app: Jouw nieuwe AI-laboratorium
Sinds kort is de Bielik-chatbot geïntegreerd in de InPost Mobile app. Hoewel er ook een losse versie Bielik.ai bestaat, zit de ware kracht in de app-versie.
Het cruciale verschil: real-time data
De versie in de InPost app heeft toegang tot real-time internetgegevens. Dit betekent dat het model niet alleen getraind wordt op oude data, maar ook leert over wat er *nu* in de wereld gebeurt. Dit is een enorme sprong voorwaarts voor een nationaal model.
Ik merkte dat het stellen van specifieke lokale vragen direct een veel genuanceerder antwoord gaf dan ik gewend was van concurrerende systemen. Het is alsof het model een jaar in Breda heeft gewoond.
Hoe je helpt zonder moeite (De onzichtbare bijdrage)
Het mooiste van deze campagne, genaamd "Voed de Bielik", is dat het geen extra moeite kost. Je probeert waarschijnlijk toch al geregeld je pakketjes te volgen of een afhaalpunt te wijzigen. Elke interactie binnen die chat stuurt een kleine datastroom naar de servers in Krakau.
Wat je het beste kunt doen? Stel het model vragen die je normaal aan Google zou stellen: een snelle vertaling, een feit over de geschiedenis, of zelfs een recept voor die ene Nederlandse klassieker.
Dit is géén reclamecampagne met een verborgen agenda. Het is een maatschappelijk project. InPost is al sinds eind 2025 een strategische mecenas. Ze zien lokale technologische onafhankelijkheid als een investering in de toekomst, net zoals je investeert in goed gereedschap voor je eigen werkplaats.
De blik op de toekomst
Het bouwen van dit soort AI kost tijd en vooral gemeenschapsbetrokkenheid. Polske innovators geloven dat zij hierdoor veiliger, relevantere en cultureel bewuste oplossingen kunnen bieden dan de overzeese concurrentie. Voor ons als consument betekent dit op termijn betere tools die onze taal écht spreken.
Ik ben benieuwd hoe dit zich gaat ontwikkelen tegenover de allergrootste modellen. Heb jij de chat al geprobeerd? Wat was de meest verrassende reactie die je kreeg?
