Je trekt je wandeluitrusting aan, pakt je beste telelens en gaat de Italiaanse Alpen in met een specifiek doel: het vastleggen van schuwe reeën of majestueuze steenarenden. Je verwacht scherpe beelden, misschien een mooi berglandschap. Wat je absoluut niet verwacht, zijn 20.000 voetafdrukken van dinosaurussen van 210 miljoen jaar oud. Precies dat gebeurde in het Stelviopark. Je leest dit niet voor de tips over fotografie, maar om te zien hoe wetenschap soms letterlijk uit de lucht komt vallen.
De dag dat herten plaatsmaakten voor prehistorische kolossen
De fotograaf, Elio Della Ferrà, was in september op ware missie: wildlife vastleggen in het noorden van Italië. Hij keek omhoog, richtte zijn camera op een verticale rotswand van zo’n 600 meter hoog, en zag iets vreemds. Dit soort verrassingen zijn de droom van elke ontdekkingsreiziger, maar hier ging het om iets wat experts jarenlang gemist hadden.
Waarom deze vondst zo onwaarschijnlijk was
Het Stelviopark, nabij Bormio en de grens met Zwitserland, stond bekend als een plek met een prehistorische oerkust, maar nooit eerder waren hier concrete sporen van dinosaurussen gevonden. De vondst tartte de verwachtingen volledig. Paleontoloog Cristiano Dal Sasso van het Natuurhistorisch Museum in Milaan kreeg de eerste alarmerende telefoon en moest toegeven: "De realiteit overtrof de verbeelding."
- De sporen liggen op een hoogte tussen de 2.400 en 2.800 meter.
- De wand wijst op het noorden en ligt grotendeels in de schaduw, wat de ontdekking bemoeilijkte.
- De hoeveelheid is gigantisch: experts schatten op 20.000 afdrukken verspreid over vijf kilometer.
Een blik achter de klauwen: Wie liep hier?
Je zou denken dat het om de T. Rex ging, maar de afdrukken wijzen op een heel ander type reus. De sporen suggereren dat het hier ging om langnekige, vleesetende herbivoren. Denk aan wezens ter grootte van 10 meter lang en tot wel vier ton zwaar, vergelijkbaar met de Plateosaurus.
Wat Dal Sasso specifiek observeerde, was fascinerend. De sporen waren soms 40 centimeter breed, met duidelijke nagelafdrukken. Maar het meest opvallende was het gedrag dat je kon afleiden uit de patronen. Veel mensen over het hoofd zien dat sporen een verhaal vertellen over tempo en sociale structuur.
Rustig wandelen, niet rennen
In onze moderne, hectische levens dragen we vaak alsof we achterna worden gezeten. Deze wezens hadden die luxe niet, maar ze hadden ook geen haast. Dal Sasso merkte op:
- Er zijn duidelijke sporen van individuen die in een traag, kalm en stil tempo liepen.
- Andere afdrukken lieten zien dat de dieren in groepen bewogen.
- Sommige formaties waren cirkelvormig, mogelijk een defensieve tactiek terwijl ze rustten.
Stel je eens voor: terwijl jij gefrustreerd achter een toeristentrein in de Alpen staat, liepen hier miljoenen jaren geleden kuddes van deze giganten rustig hun middagwandeling te maken.
De praktische kant: Hoe maak je zo’n vondst? (De Hack)
Als je, net als Della Ferrà, een fotograaf bent die op zoek is naar de perfecte opname, is de les hier niet alleen geduld, maar ook oog voor het onverwachte. Je beste apparatuur is nutteloos als je de verkeerde dingen zoekt. De hack is om je blik constant te veranderen:
Hack: Focus op verticale oppervlakkige textuur, niet alleen op het landschap. Della Ferrà richtte zijn camera op een 600 meter hoge muur. Als je gewend bent alleen de horizon te fotograferen, mis je de details op de wanden om je heen. De schaduw die de muur ving, maskeerde de sporen voor het ongetrainde oog, maar de 'afwijking' in de textuur trok zijn aandacht. Blijf dus niet alleen ver inzoomen, maar verwissel ook van perspectief.
Niet de enige vondst in Italië
Vreemd genoeg, zo ontdekte ik tijdens het voorbereiden van dit stuk, is dit niet de enige recente Italiaanse dinosaurusupdate. Wetenschappers vonden onlangs ook fossielen aan de Adriatische kust nabij Ancona. Die kalkstenen muren, overblijfselen van een oerzee uit het Krijt, bevatten sporen van zeeschildpadden van 80 miljoen jaar oud. Ze zochten tussen de opties (zeemonsters of schildpadden) en concludeerden dat de groepen schildpadden de meest waarschijnlijke daders waren van die halvemaanvormige afdrukken.
De Alpen bieden dus niet alleen spectaculaire skihellingen (het dichtbijgelegen Bormio organiseert binnenkort de Olympische Spelen), maar zijn ook een onverwacht openluchtmuseum. Hopelijk wordt de locatie goed beschermd tegen winters weer en nieuwsgierige wandelaars tot er meer onderzoek is gedaan.
Heb jij ooit iets totaal onverwachts ontdekt terwijl je met iets anders bezig was? Deel je 'dinosaurussen-in-de-Alpen'-moment hieronder!
