Stel je voor: je bezoekt een plek die er al eeuwen is, een monument van ijs en steen hoog in de bergen. Nu is het er niet meer. Dit klinkt als een dramatische filmplot, maar het is de harde realiteit in de Cantabrische Bergen. De laatste gletsjer van de provincie León, een stille getuige van de Kleine IJstijd, is officieel verdwenen.
Dit is veel meer dan alleen een geografisch feitje. De verdwijning van dit stukje ijs, de Trasllambrión, is een pijnlijk symbool van hoe snel onze Aarde verandert. Als je de beelden ziet van de plek waar ooit kilometers ijs lag, besef je dat klimaatverandering niet in de toekomst ligt – het gebeurt nu, direct voor onze neus.
Het bewijs: hoe een ijsvlek geen gletsjer meer is
Het was op 10 oktober 2025 dat geograaf Javier Santos González en zijn team van de Universiteit van León de definitieve conclusie trokken. Ze volgden dit kleine restant, gelegen onder de Torre del Llambrión, al twee decennia lang. Elk jaar zagen ze de achteruitgang.
Wat ooit een indrukwekkend ijsveld van bijna tien hectare was, was de afgelopen decennia gekrompen tot een armzalige halve hectare, versnipperd in losse fragmenten. De laatste expeditie vond slechts een minuscule ijsplek. Te klein, te fragmentarisch om nog als actieve gletsjer door te gaan.
De Trasllambrión: een erfenis van koud weer
Deze gletsjer was geen reus zoals de pleistocene ijskernen die hele valleien vormden. De Trasllambrión was een overblijfsel uit de Kleine IJstijd, die ons continent tussen de veertiende en negentiende eeuw in zijn greep hield. Het was een natuurlijke ijskast die klimaatgeschiedenis bewaarde.
Het verlies is voelbaar. Denk aan het verschil tussen een volle koelkast en een lege. De gletsjer regelde de hydrologie van het gebied. Nu, zonder die ijsmassa, zien we een snelle verandering in het landschap:
- Oppervlaktewater sijpelt veel sneller de karstbodem in.
- Er ontstaan sneller kale, droge oppervlakken.
- De moraines – de rotsranden die de gletsjer ooit afsloot – zijn nu de enige getuigen.
Een Alarmerende Trend voor Heel Europa
Dit is helaas geen geïsoleerd incident, en dat is wat mij het meest zorgen baart als ik de data van het Europese Klimaatrapport 2023 bekijk. Europa warmt twee keer zo snel op als het wereldgemiddelde. De Trasllambrión voegt zich bij andere verdwenen gletsjers in de Cordillera Cantábrica, zoals La Forcadona en La Palanca. Zelfs de Jou Negro in Asturië is ernstig bedreigd.
Het UNESCO-atlas van gletsjers (2022) voorspelt dat, zelfs als we onze klimaatdoelen halen, driekwart van de berg gletsjers tegen 2100 verdwenen zal zijn. Dit is een wereldwijde waarschuwing, vermomd als een lokaal afscheid in de Picos de Europa.
Wat nu? Een landschap in transitie
Gelukkig heeft de verdwijning van dit specifieke ijslichaam geen directe gevolgen voor de watervoorziening van de steden in León. Het is de *esthetische* en *ecologische* impact die we nu voelen. De robuuste, ijzige sfeer die deze plekken honderden jaren definieerde, maakt plaats voor naakte rotsen.
De les die we hieruit kunnen trekken: als je van plan bent om de Picos de Europa te bezoeken en je hoopt de gletsjer nog te zien, mis je de boot. Wat je nu ziet, is het nieuwe normaal. De bergen blijven prachtig, maar de elementen die ze vormden, verdwijnen.
Welke iconische plek in Nederland of België zou jij het liefst willen beschermen tegen de gevolgen van een almaar opwarmend klimaat? Deel je gedachten hieronder!
