Stel je voor: je reist al miljarden jaren door de kosmos, en dan, zonder waarschuwing, kom je in de buurt van ons zonnestelsel. Dit is precies het verhaal van de interstellair object 3I/ATLAS. Hoogleraar Avi Loeb van Harvard maakt zich ernstige zorgen en roept op tot voorbereiding op een mogelijke ‘Zwarte Zwaan’-gebeurtenis. Hij ziet in deze reiziger bewijs dat we niet alles weten over wat er in de ruimte rondzweeft. En dat moet je serieus nemen.
Wat hebben astronomen ontdekt aan 3I/ATLAS?
Dit is geen doorsnee komeet die uit onze eigen achtertuin stamt. 3I/ATLAS werd op 1 juli gespot en is officieel geclassificeerd als een komeet afkomstig uit een ander sterrenstelsel. Dat maakt hem op zich al een museumstuk.
De verrassende leeftijd
Computermodellen suggereren dat 3I/ATLAS minstens 7,5 miljard jaar oud is. Dat is drie miljard jaar ouder dan onze eigen zon! Wij, bewoners van een relatief nieuw zonnestelsel, kijken hier naar een bijna tijdloos object. De omvang van de komeetstaart (de coma) alleen al is indrukwekkend: zo’n 24 kilometer in doorsnee.
De alien-factor: Waarom Loeb waarschuwt
Het wordt pas echt intrigerend als we naar het gedrag van ATLAS kijken. Loeb merkte al eerder op dat dit object veel meer doet dan alleen maar stof en ijs uitstoten.
- Het straalt eigen licht uit: Geen reflectie, maar een actieve bron van luminositeit, alsof er koplampen aanstaan.
- Kleurverandering: De komeet verandert van kleur, wat volgens de bekende natuurkunde van kometen hoogst ongebruikelijk is.
Avi Loeb vergelijkt deze situatie met een ‘blind date’ op kosmische schaal. Je weet niet of je een nieuwsgierige buurman ontmoet of iets veel gevaarlijkers. Dit gebrek aan voorspelbaarheid is wat hij associeert met de ‘Zwarte Zwaan’-theorie.
Wat is die ‘Black Swan’ precies?
Veel mensen denken bij bedreigingen meteen aan meteoren die inslaan, maar een Zwarte Zwaan-gebeurtenis is anders. Het is een zeldzame, extreem onvoorspelbare gebeurtenis met gigantische gevolgen. Denk aan het begin van het internet of een pandemie.
In het geval van 3I/ATLAS betekent dit dat het object mogelijk niet volledig natuurlijk is. Een bron van energie die zo sterk is dat we die niet kunnen identificeren, impliceert een technologie die ver voorloopt op de onze.
Wat moeten we nu écht doen? (De praktische stap)
Paniek is nergens voor nodig, maar er moet wel een verschuiving komen in hoe we naar de ruimte kijken. We moeten klaar zijn voor het onbekende.
Mijn advies als je dit soort berichten volgt: Verdiep je in observatieprojecten. Hoewel je zelf niet direct met telescopen stuurt, helpt het om bronnen te volgen die de data analyseren, zoals de analyses die Loeb deelt. Het is onze collectieve verantwoordelijkheid om alert te blijven op data die ‘niet klopt’ volgens het handboek. Word de 'spotter' van onverwachte afwijkingen in je eigen vakgebied, want de ruimte leert ons dat er altijd een uitzondering is.
Deze oude bezoeker herinnert ons eraan dat de kosmos vol zit met mysteries. Wat denk jij dat de ware aard is van 3I/ATLAS: een extreem oude komeet, of iets met een motor?
