Bewoners en weer- en sterrenliefhebbers in de regio Washington D.C. kunnen in de vroege uren kans hebben om noorderlicht te zien nadat ruimteweermodellen een sterke geomagnetische storm hebben voorspeld. Volgens de prognoses is de verstoring van het magnetische veld het gevolg van een coronale massa-uitstorting (CME) die ontstond na een krachtige zonnestorm.
Wat is er op komst en waarom het belangrijk is
NOAA’s Space Weather Prediction Center heeft een forecast afgegeven waarin een G3-klasse geomagnetische storm wordt genoemd. Dat niveau duidt op een aanzienlijke interactie tussen geladen deeltjes van de zon en het aardmagnetisch veld. Hoewel dit geen herhaling is van eerdere langdurige spectaculaire verschijnselen in de regio, kan het de lucht voldoende oplichten om in noordelijke richtingen zichtbaar te worden.
De oorzaak van deze geomagnetische activiteit is een coronal mass ejection (CME), die volgde op een sterke zonneflair. Zulke gebeurtenissen sturen grote hoeveelheden plasma en magnetische velden de ruimte in en kunnen, wanneer ze de Aarde raken, aurora’s veroorzaken. Historische referenties tonen de mogelijke impact: de Carrington-gebeurtenis van 1 september 1859, waargenomen door Richard Carrington, is het meest beruchte voorbeeld van een extreem krachtige zonnestorm en illustreert wat er kan gebeuren bij uitzonderlijk hevige ruimteweeractiviteit.
Waar en wanneer te kijken
De verwachting is dat eventuele aurora’s dicht bij de horizon in noordelijke richting verschijnen en vooral in de vroege ochtenduren zichtbaar kunnen zijn. Lokale wolkendekking en helderheid zijn doorslaggevend: ook bij gedeeltelijke bewolking kunnen gaten in het wolkendek voldoende zicht bieden om het noorderlicht waar te nemen of te fotograferen.
Lokale weerkaarten zoals de Clear Sky Chart zijn nuttig om ruimtelijke weersomstandigheden en bewolking op uw specifieke locatie te controleren. Voor updates en prognoses van aurorakansen zijn bronnen als NOAA’s Space Weather Prediction Center, spaceweather.com en EarthSky.org waardevol en actueel.
Hoe u de aurora het beste kunt vastleggen
Zelfs wanneer uw ogen weinig waarnemen, kunnen digitale camera’s en smartphones met lange belichting vaak zwakkere aurora’s vastleggen. Enkele praktische tips:
- Gebruik bij voorkeur een camera of smartphone die meerdere seconden belichting aankan of speciale nachtmodus heeft.
- Zorg voor stabiliteit: een statief of een stevig oppervlak vermindert bewegingsonscherpte bij lange sluitertijden.
- Richt uw lens naar de noordelijke horizon; heldere aurora’s verschijnen vaak laag aan de horizon bij latere geomagnetische activiteit.
- Probeer instellingen zoals Night Sky of Low Light en experimenteer met langere sluitertijden en hogere ISO-waarden, afhankelijk van uw toestel.
- Maak meerdere foto’s: enkele seconden per opname kan al genoeg zijn om de kleuren en structuren van aurora vast te leggen.
Camera’s met digitale sensoren registreren meer licht dan het menselijk oog in real time, dus het vastleggen van de noordelijke hemel via meerdere seconden belichting vergroot de kans op bruikbare beelden aanzienlijk.
Ruimteweer en de bredere gevolgen
Ruimteweer beïnvloedt onze planeet op verschillende manieren. Naast het visuele schouwspel van aurora’s kunnen sterke geomagnetische stormen invloed hebben op satellietcommunicatie, navigatiesystemen en in extreme gevallen zelfs op elektrische infrastructuur. Rapporten en studies, waaronder analyses van nationale wetenschappelijke organisaties, wijzen op de potentiële gevolgen van een gebeurtenis van het formaat van de Carrington-gebeurtenis voor moderne technologie en energie-infrastructuur.
Daarom volgen onderzoekers en meteorologische instituten de zon continu. De zon doorloopt een ongeveer 11-jarige cyclus van activiteit; piekperioden gaan doorgaans gepaard met meer zonnevlekken, flares en CMEs, en daarmee met een verhoogde kans op geomagnetische verstoringen.
Handige middelen en monitoring
Voor wie direct op zoek is naar updates en kansen om aurora te zien, zijn er een aantal betrouwbare hulpmiddelen:
- NOAA Space Weather Prediction Center — ruimteweerprognoses en waarschuwingen
- Spaceweather.com — dagelijkse snapshots en actuele zonbeelden
- EarthSky.org — toegankelijke uitleg en kijkadviezen
- Clear Sky Chart — lokale voorspellingen voor bewolking en helderheid
- Aurora-tracking apps — bieden waarschuwingen en kaarten met aurorakansen
| Onderdeel | Advies |
|---|---|
| Locatie | Zoek open zicht naar het noorden, weg van stadslichten |
| Uitrusting | Camera met lange belichting, statief, smartphone met nachtmodus |
| Bronnen | NOAA SWPC, spaceweather.com, EarthSky.org, Clear Sky Chart |
| Waarschuwing | Sterke geomagnetische stormen kunnen technologie beïnvloeden |
Veelgestelde vragen
1. Hoe weet ik of het noorderlicht zichtbaar wordt in mijn regio?
Controleer de auroravoorspellingen van betrouwbare bronnen zoals het NOAA Space Weather Prediction Center en gebruik lokale helderheidsvoorspellingen van diensten als Clear Sky Chart om bewolking en zichtbaarheid te beoordelen.
2. Welke instellingen moet ik gebruiken om aurora te fotograferen?
Gebruik een lange sluitertijd (enkele seconden), een stabiel statief en een hogere ISO-instelling indien nodig. Nacht- of laaglichtstanden op moderne smartphones kunnen ook helpen. Experimenteer met instellingen voor het beste resultaat.
3. Kunnen aurora’s schade aanrichten op Aarde?
In normale omstandigheden vormen aurora’s zelf geen gevaar voor mensen die naar de hemel kijken. Echter, zeer sterke geomagnetische stormen kunnen elektronische systemen, satellieten en elektriciteitsnetten beïnvloeden. Historische gebeurtenissen tonen aan dat voorbereid zijn belangrijk is voor kritieke infrastructuren.
4. Wat veroorzaakte de huidige geomagnetische storm?
De recente voorspelling wijst op een coronale massa-uitstorting (CME) die volgde op een krachtige zonneflair. Zulke CME’s sturen energetische deeltjes richting de aarde en kunnen geomagnetische verstoringen veroorzaken wanneer ze het magnetische veld treffen.
Ruimteweer en het noorderlicht blijven fascinerende verschijnselen die zowel esthetische als praktische gevolgen kunnen hebben. Houd betrouwbare bronnen in de gaten, controleer lokale weercondities en bereid uw camera voor — wie weet verschijnt er een kosmisch lichtspel boven de horizon.
