Heb je de recente berichten over de vulkanische activiteit rond Napels gevolgd? Het is makkelijk om in paniek te raken door de cijfers, maar de wetenschap geeft ons een veel duidelijker beeld dan de koppen doen vermoeden. De grond in Campi Flegrei, het supervulkaan gebied, blijft omhoog komen. Ik heb de nieuwste data van het Weeropservatorium van de Vesuvio bekeken en het is cruciaal om te begrijpen wat die millimeters betekenen voor jou en je omgeving.

Sinds 10 oktober zien we een constante, ritmische stijging van het aardoppervlak. Dit fenomeen, bekend als bradyseism, is niet nieuw, maar de snelheid is wat de aandacht trekt. We hebben het hier over een gemiddelde van zo'n 25 millimeter per maand in het meest actieve gebied.

Wat die 25 millimeter per maand precies is

Als je 25 millimeter hoort klinkt dat misschien niet veel, maar denk er eens over na: dat is 30 centimeter per jaar! We praten hier over een onzichtbare, maar constante drukverandering onder onze voeten. Sinds januari 2025 is het totale niveau van de grond bij de Rione Terra al ruim 21,5 centimeter gestegen.

Wat mij opviel in de recente rapporten, is dat dit een voortzetting is van een langetermijntrend, geen plotselinge piek. Dit geeft ons tijd om ons voor te bereiden, in plaats van te reageren op een crisis. Het is alsof je langzaam een ballon opblaast: je ziet het niet gebeuren, maar het effect is er wel.

Het bodemoppervlak in Campi Flegrei stijgt met 2,5 cm per maand: wat dit echt betekent voor de regio - image 1

De temperatuur van de ‘adem’ van de vulkaan

Naast de fysieke verhoging van het land, zijn er ook chemische veranderingen die we in de gaten moeten houden. De gassen die uit de aarde komen, vertellen ons veel over wat er onder het oppervlak gebeurt.

  • De geothermische systemen worden warmer. Dit duidt op meer energie in het ondergrondse systeem.
  • De temperatuur van de fumarool (een soort vulkanische opening) Bocca Grande in de Solfatara krater is nu gemiddeld rond de 173 °C.
  • De chemische samenstelling van de gassen is veranderd, wat wijst op het opwarmen van het hydrothermale systeem.

Dit is geen teken dat er morgen een uitbarsting komt, maar het is een belangrijk alarm dat monteurs van een auto ook in de gaten houden. Ze zien de motor heet lopen, dus ze weten dat onderhoud nodig is.

Hoe dit jouw dagelijks leven beïnvloedt (of dat nu in Nederland, België of Italië is)

Hoewel Campi Flegrei specifiek in Italië ligt, leert de monitoring daar ons hoe we moeten omgaan met geologische activiteit overal. De sleutel is preventie en monitoring, niet paniek.

Het bodemoppervlak in Campi Flegrei stijgt met 2,5 cm per maand: wat dit echt betekent voor de regio - image 2

Wat je hieruit kunt leren voor je eigen (woon)omgeving? Minimaliseer risico’s door structurele zwakheden te negeren. Als je in een gebied woont met bodemdaling of bodemverzakking, herinner jezelf er dan aan dat kleine, constante krachten enorme schade kunnen aanrichten over tijd. Heb je bijvoorbeeld ooit overwogen hoe de fundering van je huis is gebouwd op je lokale bodem?

In de regio zelf zijn de experts bezig met het updaten van evacuatieplannen en het monitoren van kritieke infrastructuur. Dit constante meetwerk is de reden waarom we niet compleet overvallen worden.

De 76 aardbevingen van de week

Vergeet niet: in de week van 15 tot 21 december werden er 76 kleine schokken geregistreerd. Dit klinkt veel, maar de meeste zijn onvoelbaar voor het menselijk oor en de meeste mensen voelen ze niet eens. Ze zijn het bewijs dat de aarde 'werkt' en spanning afvoert.

Het is de combinatie van stijging én gasactiviteit die de focus van de wetenschappers vraagt. Ze zijn niet zozeer bang voor één grote knal, maar voor een langdurige, sluipende verandering van het landschap.

Wat denk jij: is de huidige manier van constante monitoring genoeg, of moeten we meer middelen inzetten om dit fenomeen te vertragen? Deel je gedachten hieronder!