Je woont op Java, je voelt af en toe een lichte trilling en je denkt: ach, dat hoort erbij. Maar recente kaarten tonen een zorgwekkende verschuiving in seismische activiteit. Er zijn nu 14 bekende megathrust zones in Indonesië, en drie daarvan liggen gevaarlijk dicht bij de bevolkingscentra van Java.

Deze nieuwe data, gepubliceerd in de 2024 aardbeving- en gevarenkaart, is geen reden tot paniek, maar wel een dringende wake-up call. Als je hier woont, moet je weten waar de schuiflijnen precies liggen. Waarom de risico's nu anders worden ingeschat dan vijf jaar geleden? Dat zit verborgen in de details van die nieuwe contourlijnen.

Wat is een 'Megathrust' en waarom moet je dit nu weten?

Een megathrust breuklijn is geen gewone aardbevingszone. Dit is waar de oceanische plaat onder het continentale plat schuift. Het potentieel voor enorme energieafgifte is hier het grootst – denk aan M9.0 of hoger, met tsunami's tot gevolg.

Drie

In mijn werk zie ik vaak dat mensen het verschil tussen een lokale beving en een megathrust niet zien. De recente update van 2024 maakt de gevarenzone scherper en specifieker. Zeker rond Java is de kans op een beving van magnitude 9,1 nu concreter vastgesteld.

De Drie Kritieke Zones Rond Java

Deskundigen hebben de activiteit opgedeeld. Hoewel de totale kaart 14 zones toont, vormen drie gebieden rond Java een direct risico voor miljoenen mensen en cruciale infrastructuur, zoals de elektriciteitsnetwerken rond Jakarta die bij grote bevingen gevoelig zijn.

  • West Java (M8.9): Dit gebied toont een dichtere contour dan voorheen, wat duidt op hogere spanningen.
  • Zuid-Oost Java (M8.9): Een sluimerende reus die bij activatie een enorme impact kan hebben op de oostelijke kustlijnen.
  • Centrale Java Megathrust (M9.1): Dit is de meest zorgwekkende, met het hoogste geschetste potentieel.

De verschuiving is subtiel maar belangrijk: deskundigen van AIPI en ITB bevestigen dat de contourlijnen op de nieuwe kaart dichter op elkaar liggen. Dit wijst volgens hen op een concrete toename van het aardbevingsgevaar in bepaalde regio's.

Drie

Wat je nu kunt doen: Specifieke stappen

Wachten op de definitieve 'Maximum Earthquake Map' is geen optie. Je moet nu handelen op basis van de beste beschikbare informatie. Veel huiseigenaren in kustgebieden zijn onvoorbereid op de snelheid van een eventuele tsunami.

Hier is een praktische checklist, makkelijker dan het opzetten van een nieuwe router:

  • Bepaal je '1-Minute Zone': Weet binnen één minuut na een zware beving waar je heen moet. Ga verticaal, niet horizontaal.
  • Controleer je noodkit: Zorg dat er minstens 72 uur aan drinkwater en niet-bederfelijke snacks in zit, vergelijkbaar met wat je voor een lange stroomstoring in de winter zou opslaan.
  • Ken de 'Wave Time': Als de beving langer dan 60 seconden aanhoudt, ga dan direct naar hoger gelegen gebieden. Wacht niet op sirenes.

Onthoud dat deze kaarten continu worden bijgewerkt. De nuance zit hem in het feit dat men nog hard werkt aan de integratie met kwetsbaarheidskaarten (Fragility Maps) om de echte risico's – niet alleen de beving zelf, maar de impact op gebouwen – in kaart te brengen.

Welke van deze drie zones maakt jou het meest ongerust gezien jouw dagelijkse route? Deel je gedachten hieronder!