Terwijl velen van ons zich vastleggen voor de komende feestdagen en de drukte van Oud en Nieuw, speelt er op de achtergrond een minder feestelijk scenario. Minister van Energie en Minerale Zaken, Bahlil Lahadalia, heeft onlangs bekendgemaakt dat er de komende periode verhoogde vulkanische activiteit is in delen van Indonesië. Specifiek staan drie grote vulkanen op status ‘Siaga’ (Waakzaam). Dit is cruciale informatie als je plannen hebt in de regio, want we praten niet alleen over een klein rookpluimpje.
In mijn praktijk zie ik hoe snel men lokale waarschuwingssystemen onderschat, zeker als het gaat om natuurverschijnselen die ver van ons bed liggen. Maar de meldingen zijn concreet: er is actieve eruptie en de situatie vereist alertheid. De overheid focust zwaar op mitigatie tijdens dit natte en onvoorspelbare seizoen.
Welke drie reuzen zijn momenteel actief?
De autoriteiten houden de situatie scherp in de gaten. Het is geen paniekzaaierij, maar een noodzakelijke waarschuwing. De drie vulkanen die momenteel de hoogste alarmfase (Siaga) bereikt hebben, zijn:
- Gunung Lewotobi Laki-laki
- Merapi
- Semeru
Dit zijn geen kleintjes. Merapi staat bekend als een van de meest actieve en gevaarlijke vulkanen ter wereld, met een geschiedenis van frequente uitbarstingen. Het feit dat deze nu op oranje staat, is reden genoeg om je reisroutes te controleren.
Meer dan alleen de top drie: de 'Waspada'-zone
Naast de drie op de hoogste waarschuwingsladder, zijn er nog eens 24 vulkanen die de status 'Waspada' (Alert) hebben. Daarnaast melden observatieposten voortdurende erupties bij Gunung Ibu, Merapi en Semeru. Dit betekent dat er dagelijks materiaal de lucht in wordt geslingerd.
Voor reizigers betekent dit: negeer lokale instructies over veilige afstanden absoluut niet. De aswolken en lavastromen kunnen onvoorspelbaar zijn, net als het wispelturige Nederlandse weer, maar dan met veel grotere gevolgen.
Het grotere gevaar: niet alleen vulkanen
Wat veel mensen over het hoofd zien – en wat Bahlil terecht benadrukt – is dat de vulkanische dreiging slechts een deel van het verhaal is. Door de huidige hoge neerslag in de regio is er een verhoogd risico op aardverschuivingen. Dit fenomeen wordt vaak getriggerd door verzadigde bodems.
Waarom is dit belangrijk?
- Zware regenval maakt hellingen instabiel, zelfs als de vulkaan rustig is.
- Landverschuivingen hebben een veel groter lokaal effect dan een aswolk.
- De paden en wegen die je gebruikt kunnen plotseling onbegaanbaar worden.
Praktische survival tip voor je reis
Als je door gebieden met vulkanische activiteit reist, houd je dan aan de 'kilometer-regel' die de lokale autoriteiten hanteren. Dit is geen suggestie, maar een harde grens, vaak aangegeven met borden. Mocht je onverhoopt in een gebied zijn waar as neerkomt, zorg dan voor een N95-masker, zelfs als je geen astma hebt. Asdeeltjes zijn microscopisch fijn en kunnen je luchtwegen ernstig irriteren, lang nadat de ergste eruptie voorbij is. Het is de eenvoudige, goedkope bescherming die je ademhaling kan redden.
De Indonesische autoriteiten doen hun werk door de monitoring op te voeren. Het is nu aan ons om de aangegeven veiligheidszones te respecteren. Wat is jouw indruk van de communicatie rondom dit soort natuurrisico’s wanneer je in het buitenland bent?
