Je hebt waarschijnlijk al honderden keren gehoord dat de mensheid ‘op het punt staat’ om buitenaards leven te vinden. Meestal zijn dit vage geruchten. Maar nu is het anders. Een team van Cambridge en NASA heeft via de James Webb Ruimtetelescoop (JWST) chemische sporen gevonden die zó sterk wijzen op leven, dat de kans dat het toeval is slechts 0,3% bedraagt. Dit is geen sciencefiction meer; dit is onze nieuwe realiteit. Je moet weten wat ze precies vonden, want dit verandert hoe we naar de lucht boven ons kijken.
De verre oceaanwereld K2-18 b
We hebben het over exoplaneet K2-18 b, op 124 lichtjaar afstand. Dit is géén Aarde 2.0. Het is een 'sub-Neptunus', veel groter en zwaarder dan onze thuisplaneet. Wat deze wereld zo intrigerend maakt, is dat hij in de ‘bewoonbare zone’ rond zijn ster draait. Dit betekent dat er, op dit moment, vloeibaar water kán bestaan.
Wat de JWST écht rook
Eerdere analyses toonden al de bouwstenen: methaan en koolstofdioxide, wat wijst op een fascinerende chemie. Maar het nieuwe rapport, gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters, onthult de gamechanger. Ze detecteerden twee specifieke moleculen in de atmosfeer:
- Dimethylsulfide (DMS)
- Dimethyl disulfide (DMDS)
Waarom is dit zo belangrijk? Op Aarde worden deze stoffen bijna uitsluitend geproduceerd door biologische processen. Denk aan microscopisch zeeleven, zoals fytoplankton in onze oceanen. Als we dit op een andere planeet vinden, is dat de sterkste chemische 'vingerafdruk' van leven die we ooit hebben gezien.
De 'Smart Click' – Waarom sceptici nog even moeten wachten
Voordat jij morgen je Nederlandse krantenwijk opzegt, is er een nuance. De wetenschappers zijn uiterst voorzichtig. De huidige meting is 'drie sigma' betrouwbaar. In de astronomie is vijf sigma de gouden standaard voor een definitieve ontdekking. Dit betekent dat ze 99,7% zeker zijn dat het geen meetruis is.
"We zijn er bijna, maar nog niet helemaal," aldus het team. Ze hebben nog 16 tot 24 uur extra kijktijd met de JWST nodig om die laatste paar procent zekerheid te halen. Dat is het verschil tussen een heel sterke aanwijzing en een onomstotelijk bewijs.
Waarom dit wél relevant is (zelfs zonder het vijfsigma-bewijs)
Veel mensen vragen zich af: waarom al dat nieuws over deze 99,7% als het nog niet 100% is? Hier is de praktische waarde van deze stap, die ook voor jou als nieuwsgierige Nederlander belangrijk is:
Het is een methodologische doorbraak: De techniek die ze hebben gebruikt om deze organische sporen te isoleren uit de ruis van het verre heelal is de echte winst. Het is alsof je plotseling een veel betere koffiefilter hebt ontwikkeld om de subtiele aroma's in koffie te proeven. Nu weten we dat de JWST dit kan, wat betekent dat we op veel meer planeten kunnen gaan zoeken.
Denk eraan: de omstandigheden op K2-18 b (een zogenaamde Hycean-wereld, met enorme wateroppervlakken onder een waterstofrijke atmosfeer) zijn totaal anders dan op Aarde. Het is mogelijk dat hier onbekende, niet-biologische chemie de DMS aanmaakt, maar de kans is klein. Voor nu is dit onze beste aanwijzing ooit.
Wat nu? De reis naar bevestiging
We kunnen niet zomaar een ruimteschip sturen – 124 lichtjaar is te ver. De komende maanden zal de astronomische gemeenschap de nieuwste JWST-data binnenhalen, hopend op dat laatste beetje bewijs. Dit verhaal is een perfect voorbeeld van hoe wetenschap werkt: langzaam, methodologisch, maar af en toe met een enorme sprong voorwaarts.
Wat zou jij doen als morgen officieel bevestigd wordt dat er microbieel leven leeft op K2-18 b? Welke andere planeet zou jij als eerste onder de loep willen nemen?
