Je dacht dat de vulkaan even rustte, maar het is tijd om de zonnebril weer te pakken. De Kīlauea op Hawaï hield zich even stil, maar de wetenschappers van de USGS zien al de klassieke waarschuwingssignalen die wijzen op de volgende grote show. Als je dacht dat de pauze lang zou duren, heb ik slecht nieuws: we verwachten binnen een week een herhaling van de spectaculaire lavabronnen.
Het is essentieel om te weten wat er nu precies gebeurt, want de timing van zo'n natuurverschijnsel bepaalt of je het veilig kunt bekijken of dat je je routes moet aanpassen. Veel mensen negeren die kleine trillingen en zwellingen, maar juist dáár ligt de sleutel tot de voorspelling.
De 'Opblaas'-fase: Wat de grond ons vertelt
Sinds de laatste uitbarsting (episode 38) is de berg zelf letterlijk weer wat dikker geworden. Denk eraan als een ballon die je langzaam bijvult met lucht. Die zwelling noemen ze 'inflatie', en het is het meest betrouwbare teken dat er weer druk op de ketel komt.
Het precieze moment van de volgende 'Fountain'
De experts hebben een behoorlijk nauwkeurige periode vastgesteld voor de start van episode 39. Hoewel er altijd wat 'ruis' is in de modellen, wijst alles op een terugkeer tussen 22 en 27 december.
- De opwaartse beweging van de grond (gemeten op de UWD tiltmeter) is de afgelopen 24 uur met 2 microradian toegenomen.
- Er zijn duidelijke, regelmatige 'tremor bursts' die wijzen op gas dat vastzit en weer loskomt – een soort vulkanische hik.
- We zien nog steeds gloed bij de zuidelijke ventilatieopening, zelfs als het zicht slecht is.
Waarom de vulkaan steeds van ritme wisselt
Kīlauea is niet zomaar een constante stroom lava. Het is meer een reeks korte, intense ‘optredens’ die door flinke pauzes gescheiden worden. Sinds eind 2024 zien we dit patroon: een uitbarsting van misschien wel 12 uur, gevolgd door een rustperiode die soms wel twee weken kan duren.
Het lastige is de inconsistentie tussen de noordelijke en zuidelijke ventilatieopeningen. Ik merkte in de recente rapporten op dat de voorspellingen soms van elkaar afwijken, net als bij het gokken op de beurs. De natuur geeft geen perfecte grafiek, maar wel duidelijke hints.
De praktische waarde: Waar je op moet letten
Als je een huis huurt of een reis plant in de buurt van het Hawaiʻi Volcanoes National Park, moet je dit in je achterhoofd houden. In plaats van je zorgen te maken over een constante bedreiging, moet je letten op de tijdelijke pieken van activiteit.
Mijn advies als je op het eiland bent: Hou de lokale luchtvaartinformatie en de updates van Civil Defense in de gaten. De zwaveldioxide-uitstoot (SO2) uit de Rift Zone is momenteel onmeetbaar, wat een goed teken is, maar een toename wijst altijd op een opbouw van druk onder de flanken van de berg.
De wetenschappers zijn in nauw contact met de parkautoriteiten. Voor hen is dit werk dagelijkse routine, maar voor ons is het fascinerend om te zien hoe nauwkeurig ze die rust- en actieperiodes kunnen voorspellen. Wat denk jij, zal de volgende episode sneller voorbij zijn of juist langer duren dan de vorige?
